Манай хэвлэл мэдээллийн нэгдсэн сурвалжлах баг 08-р сарын 22-ны өдөр хилийн хот Хэйхэд хүрлээ. Хэйхэ хот бол Хятад болон Оросын алс Дорнодыг холбосон чухал хот юм. Хармөрний наад талын эрэгт байрласан Хэйхэ хотоос цаад эргийн Оросын хот суурин, барилга байшингууд тодхон харагдана. Хэйхэ хотын өглөөний зах дээр Оросын хилийн хотын иргэд өдрийн хүнсээ цуглуулахаар ирдэг.
2019 оны 08-р сард Хятадын Хэйхэ худалдааны чөлөөт бүс байгуулагдсан юм. Хэй Хэ чөлөөт бүс байгуулагдсанаас хойших таван жилийн хугацаанд Хэй Хэ хот нь Орос улстай хамтын ажиллагаагаа өргөжүүлэн, чанарыг сайжруулахад хүч тавин ажиллаж байна. Сүүлийн жилүүдэд Хэйхэ хот бүс нутгийн хамтын ажиллагаанд идэвхтэй оролцож, олон тооны бүтээн байгуулалт хийсэн байдаг. Чөлөөт худалдааны бүсийг сайжруулах стратеги, чөлөөт худалдааны туршилтын бүс болон хилийн эдийн засгийн хамтын ажиллагааны бүс, хилийн харилцан худалдааны бүс, хил дамнасан цахим худалдааны иж бүрэн туршилтын бүс зэрэг үндэсний түвшний олон бүс нутгийн харилцааны давуу талуудыг бүрэн дүүрэн ашиглан хилийн эдийн засгийн хамтын ажиллагааны бүсүүдэд шинэ зам шинэ боломжийг нээж өгч байгаа юм.
08-р сарын 22-ны өдөр хэвлэл мэдээллийн нэгдсэн сурвалжлах баг Хэй Хэгийн чөлөөт худалдааны бүсэд хүрэлцэн очиж Хятад, Оросын эдийн засаг, худалдаа, хамтын ажиллагаатай танилцсан юм.
Хэйхэ худалдааны чөлөөт бүс нь шинэчлэл, инновациас эрч хүчийг эрэлхийлж, хөгжлийн дотоод хөдөлгөгч хүчийг сайжруулахад анхаарч байна. Хэйхэ худалдааны чөлөөт бүсэд Хэйхэ хотын 55 аж ахуйн нэгж бүртгүүлээд байгаа юм. Газар зүй, бодлогын давуу тал дээр үндэслэн Орос, хил орчмын онцлогийг тодотгосон хил дамнасан цахим худалдааны шинэлэг загварыг хэрэгжүүлж байна.
Хэйхэ худалдааны чөлөөт бүс нь бизнесийн орчныг сайжруулах чиглэлд хүч тавин ажиллаж, "нэг цэг"-ийн гадаадтай холбоотой үйлчилгээний бүсийг эхлүүлж, Хармөрөн мужийн анхны гадаад валют, арбитрын бизнесийг эхлүүлсэн юм. Мөн чөлөөт худалдааны бүсийн шүүх, арилжааны эвлэрүүлэн зуучлалын төв, оюуны өмчийг хамгаалах ажлын байр болон бусад байгууллагуудыг хамарсан төрийн эрх зүйн үйлчилгээний тогтолцоог бүрдүүлжээ. Хэйхэ худалдааны чөлөөт бүсийг баталснаас хойш нийт 4413 компани шинээр бүртгүүлж, бүртгэлтэй хөрөнгө нь 17 тэрбум 900 сая юаниас давсан байна. Үндэсний хөгжлийн стратегитэй уялдуулах тал дээр анхаарч, ОХУ-ын Амур улсын их сургууль, Зүүн өмнөд их сургууль, Хармөрөн их сургууль, Хэйхэ их сургууль болон бусад байгууллагуудтай хамтын ажиллагааны судалгааны харилцаа тогтоосон байна.
Хэйхэ худалдааны чөлөөт бүс нь Хармөрөн гүүрний ашиглалт, жуулчдыг саатуулах, эрчим хүчний импорт зэрэг асуудлыг хамтарсан зөвлөлдөх механизмаар шийддэг. Дүрэм, журам, удирдлага, стандарт зэрэг байгууллагын нээлттэй байдлын түвшинг дэмжин сайжруулж байна. Үүнд, Хятад, Оросын хамтран хэрэгжүүлж буй "Механик гаалийн бүрдүүлэлтийн шинэ загвар" нь 2023 онд тээврийн хэрэгслийн экспортыг 91.2 хувиар нэмэгдүүлж, аж ахуйн нэгжүүдийн тээврийн дундаж зардал 60 хувиар бууруулжээ.
Худалдааны байгууллагуудыг идэвхтэй хөгжүүлэн өргөжүүлж байна. Хэйхэгийн чөлөөт худалдааны бүсэд гүйцэтгэлтэй 160 хувийн хэвшлийн аж ахуйн нэгжийн импорт, экспортын нийт дүн өмнөх оны мөн үеэс 80 гаруй хувиар өссөн байна. Худалдааны бүтцийг үргэлжлүүлэн сайжруулснаар үр тариа, Хятадын ургамлын гаралтай эмийн импорт, цаас, нэхмэл эдлэл, хувцасны экспорт өндөр өсөлттэй байна. Үүний зэрэгцээ Хэйхэ худалдааны чөлөөт бүс нь байгалийн хий, шар буурцаг, шар буурцгийн тос импортлох, механик болон цахилгаан бүтээгдэхүүн, жимс жимсгэнэ, хүнсний ногооны экспортын давуу талаа өргөжүүлж байна. Хэй Хэ худалдааны чөлөөт бүс нь Хармөрөн муж дахь хамгийн иж бүрэн хил дамнасан худалдааны цэг болохоор хилийн оршин суугчдад хамгийн их ашиг тусаа өгч байна. Цахим худалдааны шууд нэвтрүүлгийн бааз, хил орчмын иргэдийн "харилцан худалдаа + хил дамнасан цахим худалдаа" инновацийн хөгжлийн бүсийг барьж дуусган ашиглалтад оруулаад байна.
Шинэ амжилтад хүрэхийн тулд хил дамнасан цахим худалдааг дэмжинэ. Хил дамнасан цахим худалдааны логистикийн сувгийг нээж, Орос руу хуурай газар болон агаарын хосолсон тээврийг, Москва руу дотоод тээвэрлэлтийг хийж, гаалийн бүрдүүлэлтийг хамгийн хурдан хугацаанд 48 цаг хүртэл богиносгох боломжтой. Хил дамнасан цахим худалдааны паркуудын гүйлгээний хэмжээ жилийн дундаж өсөлтийн хурдыг 15 хувиар хадгалсаар байна. Хил дамнасан эрчим хүчний нөөцийг иж бүрэн ашиглан хил дамнасан хөдөө аж ахуй, ойн аж ахуйн бүтээгдэхүүн, хил дамнасан механик болон цахилгааны үйлдвэрлэл зэрэг ногоон хүнс, Хятадын ургамлын гаралтай эм боловсруулах, цахиурын борын шинэ материал боловсруулах зэрэг гол салбаруудын үйл ажиллагаа сайн үр дүнд хүрч байна. Харилцан худалдааны аж үйлдвэрийн парк, жижиг дунд аж ахуйн нэгжийн инкубацийн бааз зэрэг платформын төслүүдийн бүтээн байгуулалт, дижитал эдийн засаг, био-эдийн засгийн аж үйлдвэрийн парк, харилцан худалдааны гүйлгээний цэг зэрэг төслүүд аажмаар сайжирч байна.
Хэйхэ худалдааны чөлөөт бүс хөрөнгө оруулалт татах гурван хэмжээст механизмыг бий болгож, томоохон аж ахуйн нэгжүүдтэй сайн ажиллаж, 10 тэрбум юанийн гэрээний үнэ бүхий 120 гаруй төсөлд гарын үсэг зурж, 100 гаруй хөрөнгө оруулалтын сурталчилгаа хийж, 1000 гаруй компанийг хүлээн авчээ. Хэйхэ худалдааны чөлөөт бүс нь үндэсний хуурай замын боомтын ложистикийн төв байгуулах гол цөмийг баримталж, Хятад-Монгол-Оросын эдийн засгийн коридорын чухал зангилаа болж байна. Хармөрөн авто замын гүүр хэвийн ажиллаж, дэлхийн анхны хил дамнасан кабель зам, Хятад улсаас Орос, Зүүн хойд Ази руу чиглэсэн эрчим хүчний нөөцийн хамгийн тохиромжтой суваг нээгдэх гэж байна. Харбин-Хейхэ-Екатеринбург олон улсын шуудангийн шугам сайн ажиллаж байна. Боомтын мэдээлэлжүүлэлтийн түвшинг дээшлүүлснээр гаалийн бүрдүүлэлтийг хөнгөвчлөх үр ашиг улам дээшилнэ. Боомтын хяналтын үйл ажиллагааны талбайн байгууламжийг сайжруулж, одоо байгаа хяналт шалгалтын байгууламжийг шинэчлэн, том дата, ухаалаг хяналт болон бусад техникийн хэрэгслийг ашиглан ухаалаг хяналттыг хэрэгжүүлж, боомтын логистикийн ухаалаг, шинжлэх ухаанч үйл ажиллагаа, тээврийн үйлчилгээг сайжруулж байгаа юм. Засгийн газар, гааль зэрэг зохицуулалтын байгууллагуудын зохицуулалтын чадавхийг бэхжүүлж, нарийн хяналт, эрсдэлийн удирдлага, хяналтыг сайжруулж, аж ахуйн нэгжийн үйл ажиллагааны зардлыг бууруулж, иргэд, аж ахуйн нэгжүүдэд тохиромжтой боомтын арга хэмжээг хэрэгжүүлэхийг дэмжиж байна. Импортоор орж ирж буй үр тариа, хөргөсөн хүнс, мах зэрэг тусгай импортын бараа бүтээгдэхүүнд хяналт тавих цэгүүдийг сайжруулж, барьж байгуулах замаар үйл ажиллагааны боомтуудын барилгын ажлын хурдыг хурдасгаж байна.
